💗 Starzenie się to choroba, którą można leczyć!

Wszyscy chcemy żyć długo i zdrowo, prawda?

Problem w tym, że starzenie się często oznacza coraz większą słabość i przewlekłą chorobę – a tego nikt z nas nie chce! Cóż, dobra wiadomość!

💗 Starzenie się to choroba, którą można leczyć!

Według autora książki „Jak żyć długo. Dlaczego się starzejemy i czy naprawdę musimy” Dr Davida Sinclaira (profesor genetyki i współdyrektor Harvard Medical School’s Paul F. Glenn Center for Biology of Aging Research) zajmujemy się szukaniem leków na poszczególne choroby (takie jak Alzheimer, nowotwory, choroby układu krążenia), zamiast skupić się na znalezieniu rozwiązania ich przyczyny – starzenia.

Zatrzymanie postępu jednej choroby nie zmniejsza prawdopodobieństwa, że dana osoba umrze na inną. Podczas gdy długość życia wzrosła dzięki temu podejściu, wzrost poziomu zdrowia nie dotrzymał kroku.

Dzięki wytycznym WHO “starość” stanie się już niedługo oficjalną diagnozą, co ułatwi naukowcom otrzymanie funduszy na krytyczne badania nad starzeniem się.

💗 Informacyjna teoria starzenia się

Tradycyjne teorie starzenia wskazywały na naturalną selekcję naszych ciał i mutacje DNA jako powszechne przyczyny starzenia.

Jednak teorie te zostały w dużej mierze odrzucone jako przyczyny, ponieważ uszkodzenia wywołane przez wolne rodniki nie prowadzą do starzenia się, a klonowanie udowodniło, że uszkodzenia DNA nie są jego przyczyną.

Zamiast tego naukowcy skupili się wokół 8-9 cech charakterystycznych starzenia się, w przeciwieństwie do jednej przyczyny. Należą do nich skracanie telomerów, niestabilność genomowa i dysfunkcja mitochondrialna.

Jeśli zajmiemy się jedną z tych cech starzenia, możemy spowolnić starzenie. Jeśli zajmiemy się wszystkimi, to potencjalnie możemy je zatrzymać!

Niezależnie od koncentracji na tych cechach charakterystycznych starzenia się, Sinclair uważa, że istnieje jedna przyczyna starzenia się: utrata informacji.

W przeciwieństwie do poprzednich teorii, które skupiały się na utracie trwałej, cyfrowej informacji w postaci DNA, Sinclair uważa, że starzenie się jest spowodowane utratą informacji analogowej.

Ta analogowa informacja znajduje się w tak zwanym epigenomie, a ponieważ jest analogowa, jest podatna na epigenetyczny “szum”. Innymi słowy, zmiany w naszych genach i enzymach mogą wywołać objawy starzenia.

To nasz genetyczny, pierwotny zestaw przetrwania, ewoluujący przez miliony lat, który pomaga regenerować komórki, walczyć z chorobami i chronić nasz układ odpornościowy.

Ale utrata informacji w tym “zestawie przetrwania”, jak nazywa go Sinclair, jest również przyczyną naszego starzenia się.

💗 Geny długowieczności

Wiele z ostatnich badań nad starzeniem się skupiło się na kilku czynnikach długowieczności, które mogą stanowić klucz do zrozumienia i powstrzymania utraty informacji analogowej: sirtuinach, NAD i receptorze docelowym rapamycyny (TOR).

💠 Sirtuiny: To grupa białek, które regulują zdrowie komórkowe. Siedem sirtuin odgrywających różne role w komórce, zostało powiązanych z procesem starzenia, stanem zapalnym, wydajnością energetyczną i naprawą DNA.

Odgrywają kluczową rolę utrzymując komórki w równowadze, ale mogą funkcjonować tylko w obecności dinukleotydu nikotynamidowo-adeninowego (NAD).

Badania coraz częściej pokazują, jak sirtuiny mogą stać się “rozproszone” i “przepracowane”, gdy mają do czynienia ze zbyt wieloma naprawami DNA, co zwiastuje szybsze starzenie się.

💠 NAD: Dinukleotyd nikotynamido-adeninowy (NAD) jest krytycznym koenzymem znajdującym się w każdej komórce ciała.

NAD pomaga przekształcić składniki odżywcze w energię i działa jak osobisty asystent białek regulujących inne funkcje komórkowe, takich jak sirtuiny. Jest zaangażowany w setki procesów metabolicznych, ale poziom NAD spada wraz z wiekiem.

💠 TOR: Jest to kompleks białek regulujących wzrost i metabolizm. Podobnie jak sirtuiny, TOR został znaleziony w każdym żywym organizmie. TOR wysyła sygnał alarmowy, gdy wymagana jest naprawa DNA i odgrywa ważną rolę w trawieniu starych białek.

💠 AMPK: Jest to enzym kontroli metabolicznej, ewoluujący w odpowiedzi na niski poziom energii, aktywujący wychwyt glukozy i kwasów tłuszczowych oraz utlenianie, gdy energia komórkowa jest niska.

Newralgicznym punktem wśród żargonu naukowego jest to, że znajdujemy te same geny w każdym organizmie na planecie – drzewach, drożdżach, robakach, wielorybach, ludziach, itp. – ale niektóre z nich żyją wyjątkowo długo, a inne nie. Naukowcy chcą zrozumieć dlaczego.

💗 Aktywacja sieci przetrwania

Wspólną cechą tych genów długowieczności jest to, że wszystkie są aktywowane w odpowiedzi na stres biologiczny. Aktywacja niektórych z nich może być kluczem do opóźnienia starzenia, natomiast przepracowanie ich prowadzi do utraty informacji epigenetycznej i starzenia się.

Kluczem, jak uważa Sinclair, jest aktywowanie naszej sieci przetrwania genów długowieczności w wystarczającym stopniu i we właściwy sposób.

💗 Co możemy zrobić

💠 Jeść mniej: Niezliczone badania wykazały znaczne zwiększenie długości życia myszy i innych ssaków, gdy kalorie są ograniczane przez znaczną część ich życia.
Mieszkańcy tzw. niebieskich stref (miejsc na ziemi, gdzie żyje najwięcej zdrowych stulatków, np. Okinawa w Japonii) nie jedzą nigdy do syta.

💠 Stosować Intermittent fasting: Okresowe ograniczenie kalorii, regularne pomijanie posiłku lub poszczenie przez kilka dni.

💠 Stosować dietę o niższej zawartości białka pochodzenia zwierzęcego, bogatą w warzywa: Ograniczenie aminokwasów (występujących w mięsach) prowadzi do zahamowania mTOR (co może pomóc w ochronie mitochondriów przed uszkodzeniem). Dowody na zmniejszone ryzyko chorób serca, raka i innych chorób są obecnie szeroko uznawane.

💠 Być aktywnym fizycznie: Osoby częściej ćwiczące mają w badaniach dłuższe telomery. Ćwiczenie wydaje się przestawiać komórki w tryb przetrwania, podnosząc poziom NAD, co z kolei aktywuje sieć przetrwania, zwiększając ilość naczyń włosowatych transportujących tlen w mięśniach. Trening interwałowy o wysokiej intensywności wydaje się być najbardziej skuteczną formą.

💠 Obniżyć temperaturę. Ekspozycja na zimno aktywuje sirtuiny, co z kolei aktywuje brązową tkankę tłuszczową. Obecność wyższych poziomów tego “brązowego tłuszczu” jest związana z niższym poziomem chorób związanych z wiekiem i szybszym metabolizmem.

⚠️ Czynniki, które obciążają nasz epigenom

🚩 Palenie i bierne palenie; zanieczyszczenia, PCB i inne chemikalia w tworzywach sztucznych; rozpuszczalniki i pestycydy; żywność traktowana azotanem sodu, taka jak piwo, peklowane mięso i wędliny; promieniowanie z promieniowania rentgenowskiego, gamma i UV.

Sinclair uznaje niemożność uniknięcia wszystkich tych rzeczy, zauważając, że epigenom jest ustawiony tak, aby poradzić sobie z pewnym poziomem uszkodzeń DNA. Równowaga polega na maksymalnym ograniczeniu szkód.

💗 Chemiczne i technologiczne drogi do dłuższego życia

Sinclair zwraca uwagę na niektóre badania nad związkami chemicznymi i rozwiązaniami technologicznymi, które mogą mieć potencjał do przedłużenia życia.

💗 Istniejące leki i związki

💠 Rapamycyna: Obniża odpowiedź immunologiczną i jest stosowana w celu ułatwienia przyjmowania przeszczepów organów. Myszy którym podano małe dawki w ostatnich miesiącach życia, żyły o 9%-14% dłużej.

💠 Metformina: Jest to lek na cukrzycę, który również został powiązany z dłuższą żywotnością. Na 25 z 26 badań gryzoni leczonych metforminą wykazała ona potencjał jako środek chroniący przed rakiem. Jest mniej toksyczna niż rapamycyna, ale jednocześnie w zbliżony sposób naśladuje efekty ograniczenia kalorii.

💠 Resweratrol: Jest to naturalna cząsteczka występująca w czerwonym winie, winogronach i jagodach – choć w niewielkich ilościach. Badania wykazały pozytywny wpływ na zdrowie serca, a także 20% przedłużenie życia u myszy.

💠 Wzmacniacze NAD: Są to dopiero debiutujące związki będące przedmiotem zainteresowania. Dwa warianty (NR i NMN) dają obiecujące efekty, a badania wykazały również, że mogą one przedłużyć płodność. Nie przeprowadzono jeszcze żadnych prób na ludziach.

💠 Sinclair zarysowuje szereg innych ekscytujących nowych ścieżek, takich jak senolityki, które mają na celu zabicie komórek starzejących się i tym sposobem mogą nas potencjalnie szybko odmłodzić.

Zwraca też uwagę na ekscytujące badania nad nagrodzonym Noblem odkryciem czynników Yamanaki, po czym wyjaśnia, jak osobiste badania DNA i biotrackery pozwolą nam przewidywać i uprzedzać choroby, zanim się pojawią.

💗 Implikacje dla naszej przyszłości

Nawet jeśli wszystkie te obiecujące badania wydłużą długość życia tylko o dekadę, związany z tym wzrost populacji może doprowadzić naszą planetę do punktu krytycznego.

Byłoby więcej tłoku, więcej degradacji środowiska, więcej konsumpcji i więcej odpadów. Politycy mogliby potencjalnie służyć przez 50 lub nawet 100 lat z przestarzałymi poglądami.

Zabezpieczenia społeczne, opieka zdrowotna i środowisko pracy musiałyby być całkowicie przemyślane. A bogaci mieliby dostęp do najnowocześniejszych metod leczenia jako pierwsi, co jeszcze bardziej pogłębiłoby dysproporcje.

Ale wzrost populacji niesie ze sobą innowacje. Sinclair uważa, że ludzka pomysłowość oznacza, że nie powinno być maksymalnej pojemności planety.

Twierdzi on również, że otrzymalibyśmy ogromną “dywidendę pokojową” z zakończenia wojny z chorobami związanymi z wiekiem, oszczędzając biliony na opiece zdrowotnej.

Według Sinclaira, nie ma tańszego sposobu na rozwiązanie kryzysu opieki zdrowotnej u jego podstaw niż zajęcie się starzeniem.

💗 Jeśli zainteresował Cię ten temat to gorąco polecam książkę

„Jak żyć długo. Dlaczego się starzejemy i czy naprawdę musimy” Dr Davida Sinclaira!

Twój Trener Zdrowia

Karolina Pieprzyk ♦️